Zeven partijen spreken zich uit over klimaat, energie en landbouw
4mHoe denken, op weg naar de Kamerverkiezingen op 22 november, de politieke partijen over de energietransitie? Halen wij de klimaatdoelstellingen van Parijs en hoe zien zij de toekomst van de landbouw? Die vragen bespraken kandidaten van zeven politieke partijen op 30 oktober in de Open Hof in Oud-Beijerland voor een zaal vol kiezers, tijdens het Groot Hoeksche Waards Klimaat Debat, georganiseerd door HoekscheWaardDuurzaam.
Hoe denken de partijen over kernenergie? Hoe komen wij tot een rechtvaardige energietransitie? De grote vraagstukken lagen direct op tafel bij het begin van de discussie onder leiding van Steven van Wijk, programmamaker van Omroep Hoeksche Waard. Pieter Groenewege van de Partij voor de Dieren pleitte voor regionale energie en zag veel ruimte voor hernieuwbare energie: wind, zon en aardwarmte. Hij stond volledig achter de opstelling van Extension Rebellion tegen subsidies op fossiele energie. “Het is belachelijk om op deze wijze de klimaatcrisis te verergeren”.
Ernst Boutkan van Volt wees erop dat in Nederland nu nog geen 25% hernieuwbare energie wordt opgewekt. Christine Govaert van BBB wil geen enkele energiebron uitsluiten, dus ook kernenergie niet. Het PvdA-Kamerlid Joris Thijsse wees o.a. op de veiligheidsproblemen met betrekking tot kernenergie, zie Fukushima en Tsjernobil. Volgens hem is kernenergie slechts een fractie van de oplossing van het klimaatprobleem. Adriaan van der Wulp, wethouder in de gemeente Hoeksche Waard en kandidaat voor de SGP, zei daarentegen dat er wat hem betreft over een kerncentrale in de Hoeksche Waard “valt te praten”.
‘Parijs’ haalbaar?
Zijn de normen van het Klimaat Akkoord van Parijs (beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5 graad) nog haalbaar? Van der Wulp (SGP) gelooft er nog in, maar volgens hem gaat de tijd wel dringen. Hij ziet mogelijkheden in verdere innovaties. Pieter Groenewege (Partij voor de Dieren) pleitte er voor de deadline van 2030 wettelijk vast te leggen. De overheid is tegenover volgende generaties verplicht om alles op alles te zetten, vond hij.
Ook Christine Govaert (BBB) ziet nog perspectief “als iedereen de schouders er onder zet”. Jantine Zwinkels (CDA) weigert te wanhopen en blijft vertrouwen op innovatie en participatie. Servaas Roos (JA21) gelooft nog in de haalbaarheid op Nederlandse schaal, maar twijfelt ernstig op mondiaal niveau. Hij verwees naar de ontwikkelingen in China en India. Ernst Boutkan (Volt) gelooft in een gezamenlijke Europese aanpak. Joris Thijsse (Groen Links/PvdA) constateerde dat ondanks alles de CO2 uitstoot wereldwijd nog altijd groeit, maar zag ook hoopgevende ontwikkelingen. Wij hebben geen keus, zei hij, maar wij moeten echt extra stappen zetten.
Toekomst landbouw
De kandidaten discussieerden ook uitvoerig over de toekomst van de landbouw, een belangrijke onderwerp in de Hoeksche Waard als “grootste landbouwgemeente van Zuid-Holland”. Is de boer de oorzaak van alle problemen, zoals de CO2- en de woningbouwcrises? Is de landbouw de oorzaak of de oplossing? De opvattingen verschilden aanzienlijk, maar alle kandidaten waren bezorgd over het agrarisch perspectief.
Boutkan (Volt) vond dat “er geen boer weg hoeft, maar dat ze wel anders moeten gaan boeren, meer in balans met de natuur. Anders produceren, waarbij winstmaximalisatie niet het uitgangspunt is. “Maar dan moeten wij wel hogere prijzen accepteren en gezamenlijke afspraken maken over een eerlijke markt in Europa”. Volgens de Partij voor de Dieren zitten de boeren, “dankzij de conservatieve partijen”, vast in het systeem van intensivering. In dat systeem worden er in Nederland per jaar 600 miljoen dieren geslacht. “Veehouderij is verspilling. Wij moeten toe naar een meer plantaardig voedingssysteem. De boeren zijn niet het probleem, maar de boer hééft een probleem. De financiële druk op het systeem is te groot en is niet meer houdbaar. Wij hebben juist meer boeren nodig en minder dieren”.
“Boeren nodig”
Adriaan van der Wulp (SGP) zocht het perspectief meer in een kortere keten, meer kringlooplandbouw. Hij zag de landbouw in de Hoeksche Waard als een heel sterke innovatieve sector. Christine Govaert, Zeeuws politica namens BBB maar ook boerin in Zeeuw-Vlaanderen, wees erop dat de helft van de biologische boeren in Nederland het hoofd niet boven water kunnen houden. Zij gelooft wel in een verschuiving van agrarische producten, zoals zijzelf nu bij voorbeeld bruine bonen teelt als vleesvervangers. Govaert riep ertoe op “elkaar te helpen en niet weg te zetten”.
Het PvdA-Kamerlid Joris Thijsse vond namens Groen Links/PvdA dat in Nederland de boeren hard nodig zijn voor landschaps- en natuurbeheer. Jantine Zwinkels (CDA) pleitte voor een eerlijk verdienmodel voor de boeren. Servaas Roos van JA21 prees de boerenstand als van “Champions League niveau”. Govaert van BBB was blij met de steun voor de toekomst van de landbouw: “Boeren zijn nodig”, concludeerde zij.
(Dit bericht verscheen eerder op de website www.hetkompasonline.nl en in Het Kompas van 8 november)